توکسین بوتولینوم یکی از قویترین مولکول های بیولوژیک هستی ، توسط گونه های مختلف باکتری کلستریدیوم بوتولینوم بشکل طبیعی تولید و ترشح شده و دارای خواص بسیار قدرتمند نوروپارالیتیک  است . از وقتی که در قرن نوزدهم کشف شده تا کنون همواره مورد توجه دانشمندان و پزشکان قرار گرفته است . گرچه هنوز بیشتردر مهار موقت انقباض های نامناسب عضلانی و اختلالات سیستم عصبی خودمختار بدن بکار گرفته میشود ولی در زمینه هائی همانند زیبائی نیز کاربرد آن روزبروز فزونی مییآبد . در سال های اخیر گزارش هائی در مورد تأثیر درمانی تزریق بوتاکس برای بیماری های مربوط به غدد عرق ، خارش پوستی ، بعضی از درماتیت ها ، آلوپسی و یا کچلی فرم مردانه ، اسکار هیپرتروفیک و بیماری هائی که با اسپاسم عروقی سیر میکنند گزارش شده ولی استفاده از توکسین بوتولینوم ( بوتاکس) توسط پزشکان پوست و زیبائی بیشتر  به موضوع جوانسازی پوستی و کنترل تعریق بیش از حد در بیماران مربوط میشود . جالب اینکه از کشف باکتری کلستریدیوم بوتولینوم و توکسین فوق العاده مفید آن قریب صد سال میگذرد ولی تحقیق و بررسی بر روی مکانیسم تأثیر ، روش های درمانی متفاوت آن همچنان ادامه دارد .

 

 

مکانیسم اصلی بوتاکس در جوانسازی پوست چیست ؟

 انقباض عضلات مختلف صورت برای ارتباط با دیگران شاید بسیار مهم باشد ولی در عین حال بمرور زمان میتواند چین و چروک های بسیاری را موجب شود . با گذشت زمان که سلول های فیبروبلاست هم از نظر تعداد و هم از دیدگاه عملکرد کاهش مییآبند ، تارهای الاستین و کلاژن پوست نیز کیفیت قبلب خود در استحکام و انعطاف این ارگان مهم بدن را از دست میدهند .همین افت انعطاف و سفتی پوست موجب میشود تا عضلات زیر آن با انقباض های مکرر بتوانند ، موجب شکل گیری چین های ناخواسته پیشانی، افتادگی ابروان ، پلک ها ، گونه ها و در نتیجه تغییر شکل صورت گردند . توکسین کلستریدیوم بوتولینوم با مهار ترشح استیل کولین از پایانه های عصبی در سیناپس های عصبی عضلانی موجب  بیحرکتی و یا فلج موقت این عضلات میشوند . بدین ترتیب با قطع ارتباط بین اعصاب و عضلات ، انقباض عضلات صورت برای 3 الی 6 ماه متوقف شده و بدین ترتیب بوجود آمدن چین های دینامیک در صورت متوقف میشود . بوتاکس بدو شکل در جوانسازی پوست مفید واقع میشود :

 

چگونه چروک ها توسط بوتاکس برطرف میشود؟

 مقدار کمی از بوتاکس توسط سوزنی بسیار نازک به داخل عضلات زیر چروک تزریق میشود، این باعث غیر فعال شدن عضله بوجود آورنده چین میشود و نتیجتاً چروک فعال محو میشوند. برای همین بوتاکس برای برطرف کردن چین اخم (بین دو ابرو)،خطوط پیشانی و خطوط دور چشم بسیار عالی عمل میکند.

 

بوتاکس برای درمان چه مناطقی به کار میرود ؟

کاربرد زیبایی بوتاکس در صورت اغلب برای برطرف کردن چین اخم (بین دو ابرو)،خطوط پیشانی و خطوط دور چشم است. تزریق در این مناطق بر لبخند بیمار هیچ اثری ندارد.احساس پوست در این مناطق کاملا طبیعی است و تزریق بر عضلات نواحی دیگر هیچ اثری ندارد. نکته ای که باید توجه کرد اینکه بوتاکس حتما باید برای چینهای فعالی که عضله زیرشان دارند استفاده شود تا موثر واقع شود. بطور کلی از تزریق بوتاکس در امر زیبائی برای رفع چین بین دو ابرو ، خطوط و چین های پیشانی ، بالا بردن ابرو ، خطوط پنجه کلاغی لبه خارجی دور چشم ، برآمدگی زیر چشم ، چین های گردن ، خطوط شعاعی دور لب ، خطوط و چین های مارونت گوشه های دهان ، گودی روی چانه ، خطوط خشن چانه ، تعریق بیش از حد و درد میگرن سر استفاده نمود .

 

 آیا تزریق بوتاکس درد دارد؟

 با استفاده از بیحسی موضعی یا کمپرس یخ به مدت چند دقیقه محل تزریق تقریبا بیحس میشود بنابراین بیمار موقع تزریق فقط سوزش مختصری احساس میکند.بعد از تزریق هم با گذشتن کمپرس یخ درد بیمار کاهش میابد.

 

 آیا تزریق بوتاکس عوارض جانبی دارد؟

از سال 1991 تاکنون از تزریق بوتاکس استفاده میشود. اول از همه باید  گفت  که  اگر پزشک تجربه لازم را داشته باشد و از داروی خوب استفاده کند و تکنیک دقیق تزریق را رعایت کند تزریق بوتاکس  کم عارضه یا بی عارضه است.  شایعترین عارضه افتادن مختصر پلک است که جدی نیست وبسیار نادر است.بدلیل تزریق مقدار بسیار کم، سم بوتولینوم در بدن پخش نمیشود. تزریق بوتاکس در مطب انجام میشود و بیمار بلافاصله به سر کار برمیگردد.

 

 مزایای تزریق بوتاکس چیست؟ 

تزریق بوتاکس روش سریع و موثر برای رفع چروک است.مدت تزریق بوتاکس بین 20-10 دقیقه طول میکشد.شروع اثر بوتاکس بین7-4 روز است.مزیت دیگر این روش برگشت سریع به سر کار است،حتی موقع خروج بیمار از مطب نیز اثری از کاری که بر روی بیمار انجام شده مشاهده نمیشود.اثرات تزریق بوتاکس بسته به تعداد تزریق قبلی بین 4 الی 6 ماه طول میکشد.اگر هر سه ماه به مدت یک سال تزریق بوتاکس انجام شود،به تدریج فواصل تزریق های بعدی بیشتر میشود یعنی عملاً با تزریق بوتاکس کمتر اثرات طولانیتری حاصل میشود.به طور کلی تزریق بوتاکس روشی ایمن و غیر جراحی برای جوانسازی پوست است.

 

بعد از تزریق بوتاکس چگونه دیده میشوم ؟

بعد از تزریق بوتاکس فرد ظاهری شاداب ، سرحال و زیباتر از گذشته خواهد داشت  . بسیاری از بیماران نگرانند که بعد از تزریق بوتاکس تمامی عضلات صورتشان فلج شده و قیافه ای منجمد و بیحرکت پیدا کنند . این موضوع را فراموش نکنید که بوتاکس تنها در صورت تزریق غلط و نابجا موجب انجماد موقت حرکات صورت میشود و اگر به پزشکی مجرب و کارآزموده مراجعه کرده باشید نگران هیچ چیزی نباشید !  زیرا با تکنیک های صحیح نتیجه کار عالی و صورت شما زیباتر از گذشته خواهد بود .

 

قبل از تزریق بوتاکس به چه نکاتی باید توجه داشت ؟

• مصرف بعضی از داروها و ویتامین ها میتواند بعد از تزریق بوتاکس موجب کبودی در محل تزریق این ماده شود . اگر فرد قصد تزریق بوتاکس را دارد ، باید 1 الی 2 هفته قبل از مراجعه به پزشک از مصرف این داروها خودداری کند :

•  

• -آسپیرین و داروهای مشابه

• -وارفارین

• -ویتامین E

• Ginko Biloba-

بعضی از داروها نیز موجب تضعیف بیش از حد و انتظار عضلات شده و از اینرو مصرف آنها توصیه نمیشود .  این داروها بدینقرارند :

-داروهای بلوکر کانال های کلسیم ( دیلتیازم ، نیفیدیپین ، وراپامیل

-کینین

-پنیسیلامین

افرادی که این داروها را مصرف مینمایند ، باید قبل از تزریق بوتاکس حتما با پزشک خود مشاوره نمایند .

 

در چه مواردی تزریق بوتاکس ممنوع است ؟

در صورت وجود موارد ذیل تزریق بوتاکس ممنوع بوده و توصیه نمیشود :

-اگرد فرد بیماری اختلالات انعقادی داشته باشد.

-استفاده از داروهای ضد انعقاد خون

-دوران حاملگی

-دوران شیردهی

 

بعد از تزریق بوتاکس باید به چه مواردی دقت نمود ؟

- 20 دقیقه بعد از تزریق بوتاکس باید با حرکات عضلات صورت  ، بوتاکس را بیشتر در عضلات منتشر کرد .

-حداقل تا 4 ساعت بعد از تزریق بوتاکس نخوابید .

- برای عدم انتشار بوتاکس در نواحی ناخواسته تا 4 ساعت بعد از تزریق رقص نکرده و سرتان را بجلو خم نکنید .

- تا 24 ساعت بعد از تزریق ورزش نکرده و از برداشتن اجسام سنگین دوری کنید .

- اگر بعد از تزریق بوتاکس متوجه کبودی در محل آن شدید با قطعه یخی کوچک محل را کمظرس نمائید .